Het is in de tuinbouw steeds lastiger om goede arbeidskrachten te vinden én te houden. Hoe zorg je ervoor dat goede seizoenarbeiders het volgende seizoen weer terug komen? Op welke manier behoud je bestaand personeel in het tijdperk van verdergaande automatisering? In deze blog schetsen we een beeld van de toekomst van arbeid in de tuinbouw.
Belangrijk bij het aantrekken en behouden van goed personeel is het aantrekkelijker maken van het werk. En dat is moeilijk, want vaak is het werk onaantrekkelijk: vies, warm of zwaar. In het Rabobank-rapport “Samenwerken aan toekomstbestendige arbeid” uit april 2020 staat dat productie op grote schaal, meer samenwerking binnen de productieketen, automatisering en digitalisering het werk in de agrarisch sector complexer, maar deels ook eentoniger zullen maken. Door te investeren in mensen, technologie en de samenwerking tussen mensen en machines, kan de sector zich voorbereiden op een toekomst met voldoende medewerkers.
Het onderzoeksrapport “Arbeid in de toekomst: inzicht in arbeid en goed werkgeverschap voor de tuinbouw” (januari 2020) van de WUR biedt een uitgebreider scenario op de toekomst van de arbeid in de tuinbouw, in combinatie met verdere automatisering.
Automatisering en robotisering worden voor een tuinbouwbedrijf steeds aantrekkelijker. Niet alleen omdat personeel steeds moeilijker te krijgen is, maar ook omdat de techniek steeds toegankelijker wordt. Bij eenvoudige processen is automatisering al gemeengoed: oppotten, transporteren, eenvoudig tilwerk als ontstapelen. Het wordt lastiger als arbeidsprocessen gecombineerd moeten gaan worden en dat is voor ieder tuinbouwbedrijf anders. Enthousiasme over en kennis van nieuwe technieken is voor tuinders belangrijk, maar vooral inzicht in de gevolgen van automatisering op het arbeidsproces en het arbeidsgeluk.
De WUR stelt dat om arbeidspersoneel in de toekomst te behouden of aan te trekken het belangrijk is om het werk aantrekkelijker te maken! Bijvoorbeeld door in te zetten op binding aan het bedrijf en op verbetering van de arbeidsomstandigheden. Personeel kun je optimale ergonomische maatregelen bieden om de productiviteit te verbeteren en het werkplezier te waarborgen of te verhogen. Hiervoor worden in dit rapport diverse tips gegeven:
Arbeid in de toekomst: inzicht in arbeid en goed werkgeverschap voor de tuinbouw, Wageningen UR.
Samen werken aan arbeid, Rabobank
Automatiseringsoplossingen WPS